උණ වලිප්පුව (Febrile Fit) යනු කුමක්ද?

උණ වලිප්පුව කියන්නේ උණ රෝගය වැළඳී සිටින කුඩා දරුවන්ට ඇතිවන අපස්මාර තත්ත්වය වගේ දෙයක්. සාමාන්‍යයෙන් මෙය සිදුවන්නේ ආසාදනයක් නිසා ඇතිවන උණත් එක්කයි. මතක තියාගන්න, උණ වලිප්පුව කියන්නේ අපස්මාර රෝගය නෙවෙයි.

කාටද උණ වලිප්පුව හැදෙන්නේ?

සාමාන්‍යයෙන් මාස 6ත් අවුරුදු 5ත් අතර නිරෝගී දරුවන්ට තමයි උණ වලිප්පුව හැදෙන්නේ. ඒ අතරිනුත් අවුරුදු 1ත් 1 1/2ත් අතර වයසේ දරුවන්ට තමයි වැඩියෙන්ම හැදෙන්නේ. දරුවන් 100ක් ගත්තොත් 2ක් 5ක් අතර ප්‍රමාණයකට එක වතාවක් හරි උණ වලිප්පුව හැදෙන්න පුළුවන්. පවුලේ කාටහරි කලින් උණ වලිප්පුව හැදිලා තියෙනවා නම් දරුවන්ටත් හැදෙන්න තියෙන ඉඩ වැඩියි.

උණ වලිප්පුව හැදෙන්න හේතු මොනවද?

හරියටම හේතුව තාම දන්නේ නැහැ. ඒත් උණ එකපාරටම වැඩි වෙන එකත් එක්ක මේක සම්බන්ධයි කියලා හිතනවා. සාමාන්‍යයෙන් ශරීර උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 38ට (ෆැරන්හයිට් අංශක 100.4ට) වඩා වැඩි වුණාම තමයි මේක වෙන්නේ. උණ එන්න බලපාන පොදු ළමා රෝග කිහිපයක් තියෙනවා:

• වෛරස් ආසාදන (සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව, උණ, රෝසෝලා, චිකන්පොක්ස් වගේ)
• මැද කණේ ආසාදන
• ටොන්සිල් ආසාදන
• සමහර වෙලාවට එන්නත් කළාමත් පොඩි උණක් එන්න පුළුවන්. ඒ උණ නිසාත් උණ වලිප්පුව ඇතිවෙන්න පුළුවන්. එතකොට එන්නත නෙවෙයි, උණ තමයි හේතුව.

දරුවෙකුගේ වැඩෙමින් පවතින මොළය උණට වැඩිය සංවේදී වෙන්න පුළුවන් කියලත් හිතනවා. ඒ වගේම පවුලේ උදවියටත් මේ තත්ත්වය තිබිලා තියෙනවා නම් දරුවන්ටත් එන්න තියෙන ඉඩ වැඩියි. ඒ කියන්නේ ජානමය සම්බන්ධයක් තියෙන්නත් පුළුවන්.

දරුවෙකුට උණ වලිප්පුවක් ආවොත් මොකද කරන්නේ?

දරුවෙක්ට උණ වලිප්පුවක් එනවා දකින එක බය හිතෙන දෙයක්. ඒත් සන්සුන්ව ඉඳලා මේ පියවර ගන්න එක වැදගත්:

1. සන්සුන් වෙන්න, කලබල වෙන්න එපා.
2. දරුවාට අනතුරු වෙන්න පුළුවන් දේවල්වලින් ඈත් කරන්න. බිමක හරි ආරක්ෂිත තැනක හෙමින් තියන්න. ඇඳක හරි සෝෆාවක හිටියා නම් බිමට ගන්න.
3. දරුවා තද කරලා අල්ලන්න එපා.
4. දරුවාගේ කටට කිසිම දෙයක් දාන්න එපා. බෙහෙත්, කෑම වගේ දේවල් දෙන්න හදන්න එපා. දිව හපා ගන්නවා කියලා හිතලා අල්ලන්නත් එපා (දිව ගිලින්න බැහැ).
5. වලිප්පුව නතර වුණාට පස්සේ දරුවා පැත්තකට හරවලා තියන්න (ප්‍රකෘති තත්ත්වයට පත් කිරීමේ ඉරියව්ව). එතකොට හුස්ම ගන්න පහසු වෙනවා වගේම වමනයක් ආවොත් හිරවෙන්නේ නැහැ.
6. වලිප්පුව පටන් ගත්ත වෙලාවයි, කොච්චර වෙලා තිබුණද කියලයි මතක තියාගන්න. මේ තොරතුරු වෛද්‍යවරයාට වැදගත් වෙයි.
7. වලිප්පුව එන වෙලාවේ දරුවාගේ ඇඳුම් ගලවලා හරි සීතල වතුරෙන් තෙත කරන එකෙන් හරි උණ අඩු කරන්න උත්සාහ කරන්න එපා.
8. පහත තත්ත්වයන්වලින් එකක් හරි තියෙනවා නම් වහාම වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ගන්න:
   • මේ දරුවාට පළවෙනි වතාවට එන වලිප්පුව නම්.
   • වලිප්පුව විනාඩි 5කට වඩා වැඩි කාලයක් තිබුණා නම්.
   • දරුවාට හුස්ම ගන්න අමාරු නම් හරි නිල් පාට වෙනවා නම්.
   • වලිප්පුව නැවතුණාට පස්සෙත් දරුවා අවදි නොවී නම් හරි ප්‍රතිචාරයක් නැත්නම්.
   • වලිප්පුව නැවතුණාට පස්සෙත් දරුවා හොඳට නැත්නම්.
   • වලිප්පුව ශරීරයේ එක පැත්තකට විතරක් සීමා වුණා නම්.
   • පැය 24ක් ඇතුළත තව වලිප්පුවක් ආවොත්.

වලිප්පුව ටික වෙලාවකට ආවත් නැවතුණාට පස්සේ උණේ හේතුව හොයාගන්න වෛද්‍යවරයෙක් ළඟට අරන් යන එක වැදගත්.

උණ වලිප්පුව එන එක නවත්වන්නේ කොහොමද?

දැනට උණ වලිප්පුව එන එක නවත්වන්න ඔප්පු කරපු ක්‍රමයක් නැහැ. පැරසිටමෝල් හරි අයිබූප්‍රොෆෙන් වගේ උණ අඩු කරන බෙහෙත් දෙන එකෙන් දරුවාට සනීපයක් දැනෙන්න පුළුවන් වුණත්, ඒකෙන් උණ වලිප්පුව එන එක නවත්වන්නේ නැහැ. සමහර වෙලාවට උණ වැඩි වෙනවා කියලා දැනෙන්නත් කලින් වලිප්පුව එන්න පුළුවන්.

උණ කළමනාකරණය කරන්න පුළුවන් පොදු ක්‍රම කිහිපයක් තියෙනවා:

• දරුවාට හොඳට වතුර දෙන්න.
• හුඟාක් රස්නේ දැනෙන්නේ නැතිවෙන්න සැහැල්ලු ඇඳුම් අන්දවන්න.
• කාමරයේ උෂ්ණත්වය සුව පහසු මට්ටමක තියාගන්න.

දිගු කාලීනව තියෙන තත්ත්වය මොකක්ද?

සරල උණ වලිප්පුව ආපු දරුවන්ගේ දිගු කාලීන සෞඛ්‍ය තත්ත්වය සාමාන්‍යයෙන් ඉතා හොඳයි.

• මොළයට හානියක් නැහැ: සරල උණ වලිප්පුව නිසා මොළයට හානියක් වෙන්නේ නැහැ. ඉගෙනීමේ ගැටලු හරි වර්ධනයේ ප්‍රමාදවීම් ඇතිවෙන්නෙත් නැහැ.
• මරණ අවදානමක් වැඩි වෙන්නේ නැහැ: උණ වලිප්පුව නිසා මරණ අවදානමක් වැඩි වෙන්නේ නැහැ.
• ආයෙත් උණ වලිප්පුව එන්න පොඩි ඉඩක් තියෙනවා: උණ වලිප්පුවක් ආපු දරුවන්ගෙන් තුනෙන් එකකට විතර ආයෙත් එන්න පුළුවන්. ඒක සාමාන්‍යයෙන් ඊළඟ අවුරුදු 1-2 ඇතුළතදීත්, අවුරුදු 5ට කලිනුත් වෙන්න පුළුවන්.
• අපස්මාරය හැදෙන්න පොඩි අවදානමක් තියෙනවා: සරල උණ වලිප්පුව ආපු දරුවන්ට කවදාවත් වලිප්පුව ඇවිත් නැති දරුවන්ට වඩා පස්සේ කාලෙක අපස්මාරය හැදෙන්න පොඩි ඉඩක් තියෙනවා. ඒත් ඒ අවදානම ගොඩක් අඩුයි (1-2%ක් විතර). සංකීර්ණ උණ වලිප්පුව (විනාඩි 15කට වඩා වැඩි කාලයක් තියෙන, පැය 24ක් ඇතුළත එකකට වඩා එන, නැත්නම් ශරීරයේ එක පැත්තකට විතරක් එන) තියෙන දරුවන්ට, පවුලේ කාටහරි අපස්මාරය තියෙනවා නම්, නැත්නම් කලින් ඉඳන්ම වර්ධන ගැටලු තියෙනවා නම් මේ අවදානම ටිකක් වැඩියි.

සරල උණ වලිප්පුව සාමාන්‍යයෙන් හානිකර නැති බවත්, දරුවෝ කාලයත් එක්ක ඒකෙන් සනීප වෙන බවත් දෙමාපියන් දැනගෙන ඉන්න එක වැදගත්. දිගු කාලීනව කිසිම නරක ප්‍රතිඵලයක් ඇතිවෙන්නේ නැහැ.

සැකසුම- වෙෙද්‍ය එල් කේ ගමරත්න.

ඔබට ඔබේ සෞඛ්‍ය ගැටළුව සම්බන්ධව පවුලේ වෙෙ ද්‍යවරයකු සමග සාකච්ඡාකර උපදෙස් සහ ප්‍රතිකාර ලබාගැනීමට අවශ් නම් ටෙලි ඩො ක් ශ්‍රී ලංකා අමතා (076 612 0039) වෙෙද්‍ය හමුවක් වෙන්කර ගන්න (කොන්දේසි අදාලවේ) මෙතන ක්ලික් කරන්න👇 

                                

Exit ---- Sponsors

Visitors-